Kavram ve Eşleme Kartları

Kartların üzerindeki resimler, gerçek fotoğraflardan oluşmakta ve kartlar, ezilmeye ve kırılmaya karşı oldukça sağlamlaştırılmıştır; çünkü birbirine sıvanmış 700 gr’lık bristol kartondan yapışmış ve önü arkası selefonla kaplanmıştır.

280 adet karttan oluşmaktadır.

Bu setle şu kazanımları amaçlıyoruz:

Eğlenerek öğrenir.

Varlıkları ve işlevlerini tanıyarak çevresiyle ilgili farkındalık düzeyi artar.

Dikkat süresi artar ve böylece akademik çalışmalarda dikkatini devam ettirir.

Benzerlik ve farklılıkları ayırt eder.

Varlıkları biçimlerine ve işlevlerine göre eşleştirir.

Görsel hafızası gelişir.

Dinleme becerisi artar.

El göz koordinasyonu desteklenir.

Görme alanını daha etkin kullanır.

Ayrıntılara dikkat eder.

Özgüveni yükselir.

İnce psikomotor becerileri gelişir.

Ve genel olarak bilişsel gelişimi desteklenir.

Bu setle aşağıdaki oyun temelli etkinlikleri yaparak, yüzlerce farklı etkinlik yapabilirsiniz.

1. Etkinlik: Eşini bul

Çocuğun gelişim düzeyine ve zekâ seviyesine uygun sayıda kart, çocuğun önüne bırakılır. Kartlardan biri alınarak çocuğa gösterilir ve “Bunun eşini bul veya aynısının üstüne koy” diye yönerge verilir.

Eşleme çalışmasında şöyle bir sıralama takip edilebilir.

1. Eşleme: Nesnelerden biri çocuğun önüne bırakılır. Diğer nesne çocuğa doğru uzatılarak, “eşle, aynısının üstüne/yanına koy/yapıştır veya aynısını ver” diye bir yönerge verilerek eşlemesi sağlanır.

2. Eşleme: İki farklı nesne çocuğun önüne bırakılır, nesnelerden birinin eşi çocuğa uzatılarak, “eşle, aynısının üstüne/yanına koy veya aynısını ver” diye bir yönerge verilir ve iki farklı nesne arasından gösterilen nesnenin eşini bulması sağlanır.

3. Eşleme: Üç farklı nesne çocuğun önüne bırakılır, nesnelerden birinin eşi çocuğa uzatılarak, “eşle, aynısının üstüne/yanına koy veya aynısını ver” diye bir yönerge verilir ve üç farklı nesne arasından gösterilen nesnenin eşini bulması sağlanır.

4. Eşleme: Dört farklı nesne çocuğun önüne bırakılır, nesnelerden birinin eşi çocuğa uzatılarak, “eşle, aynısının üstüne/yanına koy veya aynısını ver” diye bir yönerge verilir ve dört farklı nesne arasından gösterilen nesnenin eşini bulması sağlanır.

Bu eşleme çalışmalarından sonra, nesneler gerçek nesnelerle eşleştirilerek etkinlik zenginleştirilebilir.

2. Etkinlik: Kavramları tanıtma

Eşleme çalışmaları tamamlandıktan sonra,  çocuk kartlardaki nesneleri tanımıyorsa, nesneler sırayla öğretilir. Nesneleri tanıyorsa, işlevleri hakkında bilgi verilir.

3. Etkinlik: Hangisinin eşi yok

Çocuğun önüne eş olan 6-7 kart karışık olarak yerleştirilir. Sadece bir kart tek olarak yerleştirilir. Çocuk eşi olmayan nesneyi bulmaya çalışır (kartlara dokunmadan sadece bakarak bulması sağlanır).

 4. Etkinlik: Aynısını bul

Çocuğun önüne 7-8 eş olmayan kart bırakılır. Bu kartlardan birinin eşi gösterilerek aynısını bulması istenir.

5. Etkinlik: Aynı gruptan olanları bul.

Çocuğun önüne 4 kart bırakılır, bu kartlardan 2 tanesi aynı gruptan olan kartlardır. Çocuğu “aynı gruptan olan kartları bul” diye yönerge verilir. 

Birkaç örnek:

Kaşık, ekmek, kamyon, çatal

Elma, dolap, muz, kedi

Patlıcan, koltuk, bardak, halı

6. Etkinlik: Kayıp nesneyi bul

Uygulama: Çocuğun yapabilirlik düzeyine uygun sayıda kart önüne bırakılır. Çocuğa, önündeki kartlara dikkatlice bakması söylenir ve 4-5 saniye sonra gözlerini kapatması istenir. Kartlardan biri alınarak saklanır. Sonra gözlerini açıp önündeki kartlara yeniden bakması ve olmayan kartı bulması istenir. Çocuk, kayıp nesne kartını bulmada ustalaştıkça kart sayısı artırılarak zorlaştırılır.

7. Etkinlik: Aklında tut

Uygulama (Bireysel):  İlk önce 4 çift (8 kart)’la oynanır. Çocuk oyunda ustalaştıkça kart sayısı artırılır.  Kartların resimli tarafları yere bakacak şekilde ikişerli sıra halinde yan yana dizilir. Çocuk, rasgele veya sırayla iki kart açar, eğer kartlar birbirinin eşiyse kartları alır ve tekrar diğer kartlardan iki tane açar. Farklı kartlar çıkarsa, kartların ikisini de kapatarak yeni iki kart açar ve bütün kartları buluncaya kadar oyun devam eder.

(Grup): Birinci çocuk, rasgele veya sırayla iki kart açar, eğer kartlar birbirinin eşiyse kartları alır ve tekrar diğer kartları açma hakkı kazanır. Farklı kartlar çıkarsa, iki kartı kapatır ve sıra diğer çocuğa geçer. Bütün kartların eşi bulununcaya kadar oyuna devam edilir. Oyun bittikten sonra en çok kartı toplayan çocuk oyunu kazanır.

8. Etkinlik: Farklı olanı bul.

Aynı gruptan 2 veya 3 kart ile farklı gruptan bir kart karışık bir sıralamayla çocuğun önüne bırakılır. “Hangisi farklı veya farklı olanı bul” diye yönerge verilir. Çocuk doğru tepkide bulunursa, aferin denilerek pekiştirilir ve diğer kartlarla oyun devam ettirilir.

Birkaç örnek:

Balina - ahtapot - elma - yunus

Kamyon – otomobil – uçak – otobüs

Elma- koltuk – portakal – muz

Televizyon - çamaşır makinesi – kaşık – ütü

……………………………………………

9. Etkinlik: Adı geçen varlığı göster

Hayvan ve meyve isimlerinin geçtiği basit bir öykü anlatılır (hikayede her varlığın ismi birden fazla geçiyorsa çocuğun önüne birden fazla kart bırakılmalıdır). Hikâyede adı geçen hayvan, meyve ve nesne kartları çocuğun önüne bırakılır. Örneğin, “Küçük köpek ormanda geçerken elma ağaçlarını gördü, ağaca doğru ilerlerken önüne bir tavşan çıktı…” vb. Çocuk, anlatım sırasında adı geçen varlığın resimli kartını gösterir.

(Grup) : Çocuklar daire oluşturacak biçimde yere otururlar. Her çocuğa bir hayvan veya meyve resmi verilir. Örneğin, “çocuk ormanda yürürken elma ağaçlarını gördü, ağaca doğru yürürken önüne bir tavşan çıktı…” vb. Anlatım sırasında adı geçen hayvan veya meyve kimdeyse, ayağa kalkıp oturur ve kartını gösterir. Tepki vermeyen veya yanlış kartı gösteren çocuk oyundan çıkar.

10. Etkinlik: Kara, hava, deniz

Kara, hava ve deniz araçlarının olduğu kartlar masanın üzerine sırayla dizilir. Hayvan kartları ise karışık olarak bir kutunun içine konularak masanın üzerine bırakılır. Çocuk, kutudan 4 kart alır ve kartları uygun olan araç kartının üstüne koyar. Örneğin, deniz hayvanlarını geminin, kuşu uçağın, karada yaşayan hayvanları da kamyonun üzerine veya yanına koyar.

11. Etkinlik: Hangisi var?

Çocuğun önüne 4 (veya çocuğun düzeyine uygun olacak şekilde daha fazla) kart bırakılır. Çocuğa ise (yerdeki kartlardan 2 veya 3 tanesinin eşi ile farklı 1 veya 2 kart) olacak şekilde toplam 4 kart, ön yüzünü göremeyeceği şekilde verilir. Sonra yerdeki kartlara 5–10 saniye dikkatlice bakması istenir. Sonra kartlar ters çevrilir ve çocuğa elindeki kartlara bakması söylenir. Çocuk, elindeki kartlardan kaç tanesinin yerdeki karların eşi olduğunu bulmaya çalışır. Sonra yerdeki kart çevrilerek kaç tane kartı doğru hatırlayıp hatırlamadığı belirlenir.

12. Etkinlik: Eş olanları bul.

Çocuğun önüne 16 kart yerleştirilir, bu kartlardan sadece 3 tane çift (eş) kartlardan oluşur. Eş olan kartları dokunmadan sadece bakarak bulması sağlanır.

13. Etkinlik: Hangisinin yeri değişti?

Çocuğun dikkat süresine uygun sayıda kart, çocuğun önüne bırakılır. Çocuğa, önündeki kartlara dikkatlice bakması söylenir ve 4–5 saniye sonra gözlerini kapatması istenir. 2 kartın yerleri değiştirilir. Örneği, elma ile portakalın yerleri değiştirilir; yani elma portakalın, portakal ise elmanın yerine konulur. Sonra gözlerini açıp önündeki kartlara yeniden bakması ve yerleri değiştirilen kartları bulması istenir. Çocuk, yerleri değiştirilen kartları bulmada ustalaştıkça kart sayısı artırılarak zorlaştırılır.

14. Etkinlik: Hangisi yeni?

Çocuğun önüne uygun sayıda kart yerleştirilir. Sonra çocuğa “gözlerini kapat” veya “arkanı dön” diye yönerge verilir. Çocuk gözlerini kapatınca yere yeni bir kart konulur ve çocuktan gözlerini açarak bu yeni kartı bulması istenir. Daha sonraki denemelerde yeni kart sayısı arttırılır.

 15. Etkinlik: Hangisi gitti, hangisi geldi?

Çocuğun önüne uygun sayıda kart yerleştirilir. Sonra çocuğa “gözlerini kapat” veya “arkanı dön” diye yönerge verilir. Çocuk gözlerini kapatınca yerden bir kart alınır, yerine yeni bir kart bırakılır. Sonra çocuktan gözlerini açarak, eski kartı ile yeni kartı bulması istenir.

16. Etkinlik: Hangisi eski?

Çocuğun önüne uygun sayıda (ortalama 5) kart yerleştirilir. Sonra çocuğa “gözlerini kapat” veya “arkanı dön” diye yönerge verilir. Çocuk gözlerini kapatınca yerdeki kartlara 5 farklı kart daha eklenir. Çocuk gözlerini açtıktan sonra, önceki kartlardan 3, yeni kartlardan da 2 tane olacak şekilde çocuğa 5 kart verilir. Elindeki kartlardan hangilerinin önceki kartlar olduğunu bulması istenir.